بزرگ ترین شکست های تکنولوژی در سال ۲۰۲۲

در این مطلب به بزرگ ترین شکست های تکنولوژی سال ۲۰۲۲ که بدون شک از آن به‌عنوان دوره‌ای پرفراز و نشیب در تاریخ فناوری یاد خواهد شد، می‌پردازیم.

صنعت فناوری در ابتدای سال جاری روزهای درخشانی را آغاز کرد و امیدها به پایان‌ همه‌گیری کووید-۱۹، باعث شد تا قیمت سهام شرکت‌های تکنولوژی به بالاترین حد خود برسد و به‌طور هم‌زمان، بازار ارزهای دیجیتال نیز شاهد بزرگ‌ترین هجوم سرمایه‌گذاران جدید بود. در شرایطی‌که به‌نظر می‌رسد همه‌چیز به‌خوبی در حال پیش‌روی است، اما ورق به ناگهان برگشت و کشتی امیدواری‌ سرمایه‌گذاران به گل نشست.

پس از مخارج بی‌سابقه دولت آمریکا برای حمایت از اقتصاد در بدترین برهه همه‌‌گیری کرونا، تورم شدت گرفت و فدرال رزرو نیز در واکنش به آن، نرخ بهره را افزایش داد. در نتیجه این سیاست، دسترسی به اعتبارات آسان مالی برای شرکت‌هایی که به بودجه نیاز داشتند، محدود شد و با آغاز رکود، قیمت سهام نیز با اصلاح گسترده، به سطوح منطقی‌تر نزول کرد. این اتفاق منجر به ضررهای سرسام‌آور برای برخی از بزرگترین غول‌های فناوری شد که تا یک یا دو سال پیش، تقریبا غیرقابل شکست قلمداد شده بودند.

البته، بزرگ ترین شکست های تکنولوژی در سال ۲۰۲۲، همواره به عوامل خارجی مربوط نیست. سقوط اخیر برخی از بازیگران شاخص حوزه کریپتو نیز یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بود، چراکه مشخص شد بسیاری از صرافی‌ها و صندوق‌ها بیش از آنچه مصرف‌کنندگان فکر می‌کردند، به‌یکدیگر وابسته و آسیب‌پذیر هستند. با نزدیک شدن به روزهای پایان سال، در ادامه به مرور بزرگ ترین شکست های حوزه تکنولوژی در سال ۲۰۲۲ می‌پردازیم.

بزرگ ترین شکست های حوزه تکنولوژی در سال ۲۰۲۲

1. فروپاشی صرافی FTX – بزرگ ترین شکست تکنولوژی در سال 2022

یکی از پرسروصداترین اخبار حوزه فناوری در ماه‌های اخیر، سقوط ناگهانی صرافی FTX و متعاقبا، دستگیری مدیرعامل سابق آن، سم بنکمن-فرید بود. باورکردنی نیست که تا همین چند ماه گذشته، او یکی از چهره‌های الهام‌بخش دنیای کریپتو بود که به‌عنوان یک فعال فداکار که برخلاف سایر همتایان میلیاردر خود، کمک‌های بشردوستانه می‌کرد، ستایش می‌شد.

به‌ناگهان، یک بمب خبری از وب‌سایت کوین‌دسک منفجر شد که نشان می‌داد دیگر شرکت تجاری بنکمن-فرید، به‌نام “Alameda Research”، بخش عمده دارایی‌های خود را در قالب FTT (توکن FTX) نگهداری می‌کند. پس از آن شایعاتی مبنی بر اینکه Alameda اساسا توسط ذخایر میلیارد دلاری FTX پشتیبانی می‌شود، شروع به چرخش کرد که با وحشت سرمایه‌گذاران و تلاش سراسری آنها برای خروج دارایی‌های خود از این صرافی همراه شد.

سپس بحران نقدینگی باعث شد تا بنکمن-فرید در فاصله چند روز از انتشار این خبر، ورشکستگی صرافی خود را اعلام کند و عملا به یک میلیون سرمایه‌گذار بدهکار شد. در حال حاضر، چندین پرونده قضایی علیه او و پلتفرم FTX در جریان بوده و کنگره نیز برای توضیح این اتفاقات درخواست‌هایی را مطرح کرده است. این پرونده ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد و پای بسیاری از افراد مشهور که پیش‌تر این صرافی را مورد حمایت قرار داده بودند نیز در میان است.

۲. گوگل استادیا – از بزرگ ترین شکست های تکنولوژی در سال ۲۰۲۲

تنها سه سال پس از اولین رونمایی، گوگل از تعطیلی سرویس بازی ابری خود که «استادیا» نام دارد، خبر داد. به‌نقل از این شرکت، این پلتفرم هرگز نزد کاربران، به محبوبیت مورد انتظار خود دست نیافت. به‌همان اندازه که فناوری استریم امروزه همه‌گیر شده است، عدم موفقیت پروژه “Stadia” در جلب نظر مخاطبان، حاکی از شکست تمام‌عیار این پروژه بود.

تصمیم برای حذف این سرویس نیز بسیار ناگهانی اتخاذ شد و حتی توسعه‌دهندگان بازی را نیز غافل‌گیر کرد، تا حدی که یکی از دولوپرهای بازی تنها یک روز پیش از متوقف شدن این پروژه، قراردادی را برای ساخت یک بازی با گوگل استادیا نهایی کرده بود. پلتفرم Google Stadia تا پایان سال 2022 به فعالیت خود ادامه خواهد داد و در 18 ژانویه 2023 برای همیشه تعطیل می‌شود.

هم‌چنین گوگل متعهد شده مبالغ پرداختی برای سخت‌‌افزار یا بازی‌های پلتفرم استادیا را به خریداران عودت دهد. درحالی‌که این سرویس پس از آغاز سال جدید متوقف خواهد شد، گوگل ادعا کرده که بسیاری از فناوری‌های موجود در Stadia در سایر بخش‌ها، از جمله توسعه واقعیت افزوده، دوباره استفاده خواهد شد. در نتیجه، اغلب توسعه‌دهندگان این پروژه به دیگر بخش‌ها اعزام می‌شوند.

۳. ارز دیجیتال لونا و استیبل‌کوین ترا

درست در برهه‌ای که بازار ارزهای دیجیتال در اوایل سال ۲۰۲۲ دچار ریزش شد، سقوط باورنکردنی استیبل‌کوین ترا و توکن آن که «لونا» نام دارد، صنعت کریپتو را در موجی از بهت و حیرت فرو برد. این سقوط تقریبا به‌طور آنی اتفاق افتاد و لونا که اوایل ماه آوریل به سقف تاریخی خود رسیده بود، ناگهان در فاصله یک ماه، تقریبا بی‌ارزش شد.

در این میان، پروژه «ترا» که قرار بود یک استیبل‌کوین 1 دلاری باشد نیز به‌دلیل عدم اتکا به پشتوانه فیات و استفاده از الگوریتم «لونا» سقوط کرد. پس از بروز برخی از نشانه‌های اولیه فرار سرمایه در آغاز ماه مه، دوو کوون، بنیانگذار Terra/Luna به سرمایه‌گذاران اطمینان داد که نگران نباشند و از ذخایر بیت‌کوین برای حفظ ارزش ترا استفاده کرد. اما این ترفند نیز جواب نداد و پس از گزارش‌هایی مبنی بر آنکه پروژه استیبل‌کوین کوون متحمل شکست شده است، ارزش توکن «لونا» در یک روز حدود 96 درصد سقوط کرد.

بنیان‌گذار این پروژه که از بازیابی اکوسیستم خود ناتوان بود، چند هفته بعد یک بلاک‌چین جدید به‌نام «ترا ۲.۰» را راه‌اندازی کرد. در حال حاضر، مقامات کره جنوبی در حال تحقیق در ارتباط با دلایل سقوط بلاک‌چین اصلی ترا هستند و با صدور حکم بازداشت کوون، در صدد دستگیری این مدیرعامل فراری هستند. مقامات کره بر این باورند که او در صربستان مخفی شده و تلاش‌ها برای یافتن او هم‌چنان ادامه دارد. طبق برآوردها، سرمایه‌گذاران این پروژه در مجموع ۴۲ میلیارد دلار از دارایی‌های خود را از دست داده‌اند.

۴. متا

مارک زاکربرگ، بنیان‌گذار فیس‌بوک، نه‌تنها دیدگاه خود نسبت به متاورس را تغییر نداده، بلکه حتی نام شرکت خود را نیز به «متا» تغییر داد تا بر پذیرش هر چه بیش‌تر این فناوری متمرکز شود. بااین‌حال، سرمایه‌گذاران و عموم مردم نسبت به این پروژه که با هدف ایجاد یک محیط مجازی، برای کار، بازی و فعالیت توسعه یافته است، چندان خوش‌بین نیستند.

از زمان رونمایی از پروژه و چشم‌انداز متاورس، قیمت سهام شرکت متا افت قابل‌ توجهی را تجربه کرده و بیش از 65 درصد از ارزش خود را از دست داده است. براساس اسناد فاش شده، پلتفرم پرچم‌دار متاورس که “Horizon Worlds” نام دارد، در جذب تعداد کاربران موفق نبوده و کم‌تر از انتظارها ظاهر شده است. از آغاز اکتبر سال 2022، این پلتفرم میزبان تنها 200 هزار کاربر بوده که در مقایسه با وسعت پروژه، آمار بسیار اندکی است.

در مقام مقایسه، پلتفرم “Roblox” که به‌طور اختصاصی برای کودکان ساخته شده، بیش از 200 میلیون کاربر ماهانه دارد. علی‌رغم آنکه متا شایعات مبنی بر استعفای بنیان‌گذار و مدیرعامل خود در سال 2023 به‌دلیل افزایش فشار سرمایه‌گذاران را رد کرده است، اما به‌نظر می‌رسد که زاکربرگ به‌خوبی از دامنه گسترده انتقادات آگاه است.

پس از اخراج ۱۳ درصدی نیروی کار این شرکت در ابتدای ماه دسامبر، انجمن‌های و هیئت‌های شغلی، موج جدیدی از انتقادات را نسبت به زاکربرگ مطرح کردند. به‌طوری‌که یکی از کارمندان سابق شرکت گفته بود که پروژه «متاورس» او، به‌تنهایی باعث نابودی متا خواهد شد.

۵. آمازون الکسا

دستیار صوتی الکسا آمازون، به‌لطف تولید دستگاه‌های اکو توسط این غول فناوری، راه خود را به میلیون‌ها خانه پیدا کرده است. بااین‌حال، طبق گزارش بیزینس اینسایدر، برخلاف تصور عمومی، موفقیت‌ آمازون در این پروژه چندان چشم‌گیر نبود. در واقع، به‌نظر می‌رسد پروژه الکسا تا پایان سال جاری، ضرری ۱۰ میلیارد دلاری را خلق کند که نشان از عدم سودآوری آن است.

این ضررها ناشی از شکست پروژه الکسا در تبدیل کاربران به مشتریان کسب‌وکار اصلی آمازون است، زیرا هدف ابتدایی از عرضه این دستگاه، افزایش فروش محصولات آمازون از طریق استفاده از این دستیار صوتی بود. در واقع، هدف اصلی آمازون از فروش دستگاه‌های اکو، تشویق مشتریان برای سفارش کالا از این طریق بود.

بااین‌حال، برخلاف هدف آمازون، اغلب کاربران الکسا از این سرویس برای کارهای دیگری نظیر گوش دادن به موسیقی یا درخواست از آن برای فعالیت‌های روزمره مانند تبدیل به تایمر یا خواندن پیش‌بینی آب‌وهوا استفاده می‌کنند. آمازون تنها درصد اندکی از حق امتیاز موسیقی پخش شده از طریق سرویس خود را دریافت می‌کند و دیگر فرمان‌ها مانند خواندن آب‌وهوا هیچ درآمدی برای این شرکت ندارد.

طبق گزارش‌ها، الکسا پروژه شخصی جف بزوس بود که اکنون با کاهش ثروت، اشتیاق بنیان‌گذار آمازون برای تداوم این پروژه کاهش یافته است. در این راستا، موجی از اخراج‌ها در بخش توسعه‌دهندگان الکسا طی ماه نوامبر صورت گرفت و شایعاتی مبنی بر تعدیل بیش‌تر نیروها در آینده نزدیک وجود دارند.

7. صندوق سرمایه‌گذاری 3AC و کارگزاری ویجر

در ابتدای ژوئیه 2022، صندوق سرمایه‌گذاری ارزهای رمزنگاری شده Three Arrow Capital (3AC) پس از یک سری سرمایه‌گذاری‌های ناموفق که منجر به زیان هنگفتی برای شرکت شد، اعلام ورشکستگی کرد. این صندوق در بازپرداخت وام بزرگی که از پلتفرم کارگزاری Voyager دریافت کرده بود، ناکام ماند که در فاصله یک هفته پس از اعلام این خبر، باعث ورشکستگی ویجر شد.

این کارگزاری طی یک بیانیه مطبوعاتی، با اعلام ورشکستگی ویجر اعلام کرد که 1.3 میلیارد دلار از دارایی‌های رمزنگاری شده در این پلتفرم نگهداری می‌شوند که از این رقم، 650 میلیون دلار متعلق به 3AC است. براساس طرح بازیابی دارایی‌ها، مشتریانی که وجوهی را به این پلتفرم واریز کرده بودند، بسته‌ای شامل درآمد حاصل از بازیابی صندوق 3AC، سهام مشترک در شرکت تازه سازماندهی شده و توکن‌های ویجر را دریافت خواهند کرد.

مزایده دارایی‌های کارگزاری ورشکسته ویجر در ماه سپتامبر با بالاترین پیشنهاد از سوی FTX تکمیل شد. بااین‌حال، پس از ورشکستگی FTX در ماه نوامبر، دارایی‌های Voyager دوباره به‌مزایده گذاشته شدند که با پیشنهاد خرید از سوی بایننس مواجه شد. در نتیجه این روند فرسایشی، کاربران پلتفرم ویجر برای ماه‌ها قادر به دسترسی یا بازیابی وجوه خود نبودند.

8. توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) – از بزرگ ترین شکست های تکنولوژی در سال 2022

هم‌زمان با آغاز سال ۲۰۲۲، طیف گسترده‌ای به سوی بازار NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض) جذب شدند. سرمایه‌گذاران برای یافتن مجموعه‌های بزرگ به رقابت پرداختند و ارزش برخی از این توکن‌ها مانند CryptoPunks و Bored Ape Yacht Club افزایش یافت. بااین‌وجود، براساس گزارش بلومبرگ، حجم معاملات در مقایسه با آن روزهای داغ، 97 درصد کاهش یافته و از 17 میلیون دلار در ژانویه، به تنها 466 میلیون دلار در ماه سپتامبر تنزل یافته است.

داده‌های اخیرا منتشر شده از ماه نوامبر نیز نشان می‌دهند که این کاهش هم‌چنان ادامه دارد و حجم معاملات به 394 میلیون دلار در پنج پلتفرم برتر کاهش یافته است. طبق داده‌های کوین‌گکو، ارزش مجموعه‌های پرمخاطب نیز نسبت به بالاترین قیمت خود افت داشته، به‌طوری‌که قیمت کف برای مجموعه NFT ملقب به “Bored Ape Yacht Club” از سقف تاریخی 420 هزار دلاری خود در ماه می، به حدود 84 هزار دلار کاهش داشته است.

نوسانات شدید بازار NFT و به‌طور کلی ارزهای دیجیتال، هر چند اتفاق تازه‌ای نیست، اما کاهش قیمت محبوب‌ترین مجموعه‌ها همراه با افت کلی حجم معاملات، حتی خوش‌بین‌ترین سرمایه‌گذاران را نیز نگران کرده است. بخش عمده رونق NFT به‌واسطه خریدارانی که برای بار اول وارد این بازار شده بودند، رقم خورد و پس از آن، به یک‌باره اشتیاق عمومی برای معاملات مجدد فروکش کرد. در این میان، افرادی‌که مبالغ قابل توجهی را طی ریزش‌های سال جاری کریپتو از دست دادند نیز بعید است برای بازگشت به دنیای NFT تمایل داشته باشند، حتی اگر دوباره روند صعودی آغاز شود.

۹. ماشین خودران اپل

اپل یکی از معدود غول‌های فناوری است که رکود اقتصادی تاثیر خاصی بر عملکرد و سودآوری آن ندارد و حتی در شرایطی‌که حاشیه سود رقبا کاهش می‌یابد نیز به‌طور مداوم درآمد بالایی را به‌ثبت رسانده است. بااین‌حال، غول کوپرتینویی نیز با چالش‌هایی مواجه شده است. به‌گزارش بلومبرگ، خودروی خودران اپل که مدت‌هاست شایعات مختلفی پیرامون آن قرار دارد، ممکن است هیچ ویژگی خودرانی نداشته باشد!

منابع داخلی این شرکت اعلام کردند که قابلیت‌های خودران این شرکت تنها در بزرگراه‌ها قابل استفاده هستند و هم‌چنان مداخله راننده برای کنترل وسیله‌نقلیه ضروری است. به‌عبارت دیگر، به‌نظر می‌رسد که سیستم احتمالی اپل قادر به رقابت با نمونه‌های تمام خودکار تسلا و جنرال موتورز نیست. این شرکت علاوه بر کاهش برنامه‌های توسعه خودروی خود، تاریخ عرضه این محصول را نیز به تعویق انداخته است.

به‌نقل از بلومبرگ، خودروی اپل تا سال ۲۰۲۶ وارد بازار نخواهد شد و با برچسب قیمت حدود ۱۰۰ هزار دلاری، قصد رقابت با محصولات تسلا، بی‌ام‌و و دیگر برندهای لوکس بازار را دارد. در حال حاضر، دقیقا مشخص نیست که خودروی آینده اپل از چه ویژگی‌های منحصر به‌فردی برخوردار خواهد بود. بااین‌حال، مسلما نام تجاری اپل به‌تنهایی ضامن موفقیت این شرکت در صنعت خودروسازی نیست و با وجود یک‌دهه کار بر روی این پروژه، به‌نظر می‌رسد که حداقل تا به‌اینجا، چیز خاصی برای عرضه وجود ندارد.

۱۰. سلسیوس

یکی دیگر از پلتفرم‌های رمزنگاری که با وعده بازدهی بسیار بالایی سرکار آمد و ظاهرا هیچ راه روشنی برای عمل به تعهدات خود نداشت، سلیسوس بود که در ماه جولای اعلام ورشکستگی کرد. این پلتفرم اساسا در قالب یک بانک فعالیت داشت و با اعطای وام به سرمایه‌گذاران و صندوق‌ها، نوید سود ۱۸.۶۳ درصدی را به مشتریان خود داده بود. با افزایش متقاضیان جدید، این سیستم موقتا پایدار بود و توانست حتی بیش از سود اعلامی، بازدهی داشته باشد.

با‌این‌حال، در نهایت مشخص شد که این پلتفرم از یک حقه پانزی استفاده کرده و به‌محض آنکه سیل عضویت کاربران جدید فروکش کرد، کل سیستم به یک‌باره سقوط کرد. در حال حاضر، با توجه به وجود حفره ۱.۲ میلیارد دلاری در ترازنامه سلسیوس، امید چندانی برای بازگشت وجوه مال‌باختگان آن وجود ندارد.

۱۱. پلتفرم ورزش در منزل پلوتون

رشد پلوتون در روزهای اولیه همه‌گیری کرونا، غیرقابل توقف به‌نظر می‌رسید، زیرا کاربران این حوزه، به‌دنبال راه‌هایی برای ورزش در خانه بودند. بدین ترتیب، با افزایش فروش، سهام شرکت نیز رشد قابل توجهی را تجربه کرد. بااین‌حال، رونق این پلتفرم دوام چندانی نداشت. پس از کاهش ناامیدکننده رقم فروش در سال ۲۰۲۱، سهام پلوتون ۷۶ درصد سقوط کرد و در طول سال ۲۰۲۲ نیز هیچ نشانه‌ای از توقف روند نزولی دیده نشد.

به‌نقل از MSN، بزرگ‌ترین مشکل کنونی، عدم اعتماد سرمایه‌گذاران به برایان مک‌کارتی، مدیرعامل جدید پلوتون است. تصمیم او برای آغاز طرح فروش دوچرخه در فروشگاه‌های خرده‌فروشی نظیر آمازون، آنطور که او امیدوار بود پیش نرفت و در سه‌ماهه آخر سال، درآمد شرکت 23 درصد کاهش یافت. این در نهایت منجر به ضرر 409 میلیون دلاری پلوتون در آن دوره شد و مشخص نیست که این شرکت چگونه قرار است از وضعیت فعلی خارج شود. بدین ترتیب، پلتفرم Peloton که در مقطعی از پیشگامان فناوری تناسب اندام خانگی بود، با ادامه مسیر فعلی، احتمالا محکوم به شکست خواهد بود.

منبع: گچت نیوز