به گزارش خبرگزاری فارس از مازندران، دریای خزر دارای رفتار بسیار پیچیده، منحصر و استثنایی است که سبب شد مورد توجه جدی بسیاری از دانشمندان رشتههای مختلف از جمله زمینشناسان و هیدرولوژی قرار گیرد که دلایل این رفتار منحصر دریا توسط دانشمندان مختلف زمینشناسی، اقلیمی، اقیانوسشناسی و ژئومورفلوژیکی مطرح شده و کماکان شاهد پسروی آب خزر هستیم، همایون خوشروان عضو هیأت مدیره انجمن سواحل و سازههای دریایی درباره نوسانات سطح تراز آب دریای خزر اظهار کرد: براساس دادهها به کمیته ملی آب و هواشناسی سازمان هواشناسی کشورهای حاشیه دریای خزر رسیده، مشخص شده که سطح تراز آب دریای خزر حدود سه سانتیمتر در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ کاهش پیدا کرده است.
وی گفت: تراز آب دریای خزر در سال ۲۰۱۹ منفی ۲۸.۲ متر بوده و در سال ۲۰۲۰ به منهای ۲۸.۲۳ متر رسید که در نشان میدهد سرعت کاهش سطح تراز آب دریای خزر در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ با سرعت کمتری کاهش پیدا کرده است.
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازههای دریایی اضافه کرد: این نمایهای است که از سال ۲۰۱۹ متوسط کاهش سطح تراز آب دریای خزر ۲۰ سانتیمتر در سال بوده و الان به سه سانتیمتر در سال رسیده که علت این موضوع روانآبهای رودخانه ولگا در سال ۲۰۲۰ است و نزدیک به ۲۷۹ میلیارد مترمکعب آب را وارد دریای خزر کرد که نسبت به میانگین بلندمدت رودخانه ولگا که ۲۳۸ میلیارد مترمکعب است، رقم قابل توجهی است.
خوشروان تصریح کرد: دبی رودخانه ولگا در سال ۲۰۱۹ با ۲۰۵ میلیارد مترمکعب نسبت به سال ۲۰۲۰ بسیار کمتر بوده و همین باعث شده در سال ۲۰۲۰ سرعت کاهش سطح تراز آب دریای خزر را کمتر احساس کنیم.
وی یادآور شد: آنچه مشخص شده در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ میانگین سطح تراز آب ۵ سانتیمتر کمتر از سال ۲۰۱۹ بوده و در ماه ژانویه هم ۸ سانتیمتر کمتر از سال ۲۰۱۹ بوده است.
این پژوهشگر تصریح کرد: در چهار ماهه نخست سال ۲۰۲۱ میزان روانآبهای رودخانه ولگا از حجم آبهایی که به سمت دریای خزر در سال ۲۰۲۰ منتقل شده میتوان گفت بسیار بسیار پایینتر بوده، بنابراین اینطور پیشبینی میشود که ما در سال ۲۰۲۱ روند کاهش سطح تراز آب دریای خزر را با سرعت بیشتری دنبال خواهیم کرد که شاید بین ۱۲ تا ۱۷ سانتیمتر در پایان سال ۲۰۲۱ برسد.
خوشروان ادامه داد: از این نتایج عددی که توسط کشورهای حاشیه دریای خزر ارائه شد ما به یک نتیجه میرسیم و آن هم اینکه سطح تراز آب دریای خزر با روانآبهای رودخانه ولگا مرتبط است؛ اگر این روانآبها افزایش پیدا کند سرعت کاهش سطح تراز آب دریای خزر کاهش یافته و اگر کاهش یابد کاهش سطح تراز آب دریای خزر با سرعت بیشتری ادامه مییابد که این اتفاق در سال ۲۰۱۹ اتفاق افتاده و حجم خروجی آب دریای خزر از رودخانه ولگا کاهش پیدا کرده و ما مشاهده کردیم سرعت تراز کاهش سطح تراز آب دریای خزر افزایش پیدا کرده است.
وی اضافه کرد: همچنین در سال ۲۰۲۰ وقتی روانآبهای رودخانه ولگا افزایش یافت متوجه شدیم سرعت کاهش تراز آب دریای خزر هم کاهش پیدا کرد بهجای ۱۲ تا ۱۷ سانتیمتر در سال به پنج سانتیمتر در سال رسید.
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازههای دریایی بیان کرد: فراموش نکنیم در چهار ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۱ در ماههای ژانویه، فوریه،مارچ و آوریل حجم روانآبهای خروجی از ولگا به شدت کاهش پیدا کرد که پیشبینی میشود تا پایان سال ۲۰۲۱ بین ۱۲ تا ۱۷ سانتیمتر کاهش سطح تراز آب دریای خزر را تجربه کنیم.
خوشروان اظهار کرد: براساس پیشبینیهای انجام شده که منطبق با مدلهای پیشبینی تغییر اقلیم و گرمایش کره زمین است تا انتهای قرن حاضر چنین برآورد شده که خزر با ۹متر کاهش سطح تراز همراه خواهد بود؛ اگر متوسط سطح تراز آب دریای خزر را در سناریوی پنج سانتیمتر در سال بهطور متوسط در نظر بگیریم و با توجه به اینکه تا پایان سال کمتر از ۸۰ سال زمان داریم، پیشبینی بین ۴ تا ۵ متر کاهش سطح تراز آب دریای خزر را خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: در این صورت کاهش سطح تراز آب دریای خزر به منهای ۳۳ تا ۳۴ خواهد رسید؛ ترازی که ۱۵۰۰ سال پیش دریای خزر در پسروی این تراز را تجربه کرد که متاسفانه دارد اتفاق میافتد و باید خود را برای مدیریت سواحل آماده کنیم؛ سواحلی که به زودی شاهد ادامه کاهش سطح تراز آب و تداوم پسروی خواهیم بود.
این پژوهشگر با تاکید بر مدیریت درست سواحل، خاطرنشان کرد: مهمترین تبعات کاهش سطح تراز آب خزر، میتوان به خشک شدن تالابهای ساحلی از جمله تالاب میانکاله، خلیج گرگان و دیگر تالابهای استان گیلان اشاره کرد که در نهایت میتواند مشکلات عدیدهای را برای ساحلنشینان ایجاد کند.
دیدگاهتان را بنویسید