اشتراک گذاری:
خبرگزاری فارس مازندران ـ جاوید عباسی|چند سالی است که زمزمه ایجاد منطقه آزاد در استان مطرح است؛ بیشترین مباحث مطرح شده برای ایجاد منطقه آزاد در مازندران در دولت اول روحانی و توسط ربیع فلاح استاندار اسبق این استان مطرح شده بود.
برای نخستین‌بار نیز در بین مسؤولان سیاسی نماینده سابق مردم بابلسر و فریدونکنار مجلس این شهر بحث منطقه آزاد و دریافت مجوز برای این دو شهرستان را به صورت چراغ خاموش پیگیری می‌کرد که با علنی شدن این بحث سایر نمایندگان مجلس شورای در استان در دوره قبل احساس کردند که ممکن است عدم پیگیری برای ایجاد منطقه آزاد اثر منفی در کارنامه عملکردی آنها برجای بگذارد بدون توجه به آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی خواستار ایجاد منطقه آزاد در استان مازندران شدند.
ایجاد منطقه آزاد تجاری بدون توجه به تبعات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همزمان با برگزاری انتخابات به عنوان مطالبه جدی نمایندگان تبدیل شده بود و مسؤولان سیاسی احساس می‌کردند که با طرح این موضوع می‌توانند نزد افکاری عمومی اعتباری برای خودشان دست و پا کنند.
با وجود تبلیغات پر سر و صدای نمایندگان سابق مردم استان در مجلس شورای اسلامی درباره منطقه آزاد و انتشار گزارش‌های از عملکردهای خودشان در این ارتباط، مردم هیچ یک از نمایندگان گذشته را به مجلس نفرستادند.
البته در این میان تلاش‌های دولت روحانی در انتخابات سال ۹۶ و طرح موضوع آن در فصل انتخابات ظاهرا برد تبلیغاتی مناسبی داشته و توانسته بخشی از آراء مناطقی که با عنوان لکه‌های اقتصادی مطرح شده را برای خودش جذب کند، پس از انتخابات ریاست جمهوری مانند سایر وعده‌های دولت این موضوع تقریبا به فراموشی سپرده شده البته حدود یک‌سال اخیر استاندار و رئیس سازمان برنامه و بودجه استان هرازگاهی خبرهای از پیگیری‌های خودشان در ارتباط با منطقه آزاد تجاری را رسانه‌ای می‌کنند.
طرح معرفی مازندران به عنوان منطقه آزاد تجاری از فیلتر مجلس شورای اسلامی عبور کرده و در حال حاضر در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح و در حالی پیگیری است.
همزمان با این پیگیری مخالفت‌های نیز از سوی اساتید و کارشناسان اقتصادی دانشگاه در ارتباط با منطقه آزاد تجاری وجود دارد که موافقان طرح منطقه آزاد چندان تمایلی به شنیده شدن صدای منتقدان ندارند.
برگزاری همایشی با عنوان آسیب‌شناسی ایجاد منطقه آزاد توسط بسیج دانشجویی مازندران از جمله اقدامات انجام شده در حوزه دانشگاهی بوده است.
ارسال نامه به مجمع تشخیص مصلحت نظام و بیان دلایل مخالفت از زبان کارشناسان از جمله پیگیری‌های در حال انجام برای جلوگیری از ایجاد منطقه آزاد در استان مازندران در دستور کار قرار دارد.
در حالی که مسؤولان و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در استان عطش ایجاد منطقه آزاد تجاری را دارند در آنسوی مرزهای استان مازندران و در جنوب کشور با وجود اینکه اخیرا طرح منطقه آزاد در بوشهر به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است، نمایندگان مردم جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی به جای استفاده ابزاری از این موضوع با تبدیل این استان به عنوان منطقه آزاد مخالفت خویش را به صورت علنی و رسانه‌ای مطرح کردند.
منطقه آزاد فقط به نفع جمعیت کمتر از یک درصد است
ابراهیم رضایی نماینده مردم دشستان در مجلس شورای اسلامی ضمن مخالفت خویش با طرح منطقه آزاد در استان بوشهر، اعلام کرد که منطقه آزاد فقط به نفع جمعیت کمتر از یک درصد است که پراشتها هستند و هیچ توفیقی در تولیدات ندارد و محلی برای واردات و قاچاق کالا تبدیل شده است.
این نماینده مجلس منطقه آزاد را محلی برای گسترش زمین‌خواری، دلالی، گرانی زمین و مسکن و رانت خواری اقتصادی ذکر کرده است.
طرح موضوع منطقه آزاد تجاری در مازندران زمینه افزایش قیمت زمین و مسکن را در شهرهای بهشهر و نکا و حتی اقصی نقاط استان مازندران در پی داشته است.
طرحی که به مجلس فرستاده شد به شدت ناقص است
رحمت عباس تبار فرمانده بسیج اساتید استان مازندران در ارتباط با مطرح شدن طرح منطقه آزاد تجاری در مازندران، اظهار کرد: بر اساس اسناد موجود، بسیاری از افرادی که طرح اولیه این پروژه را نوشته‌اند از سال‌های پیش، شروع به خرید ملک در این مناطق کرده‌اند. مضاف بر اینکه طرحی که به مجلس فرستاده شد به شدت ناقص است، طرحی در این سطح باید پیوست‌های متعدد اقتصادی، هویتی، اجتماعی، سیاسی، مردم شناسی داشته باشد که ما چنین چیزی را مشاهده نکردیم. حتی با نگاهی به شکل شهرستان بندری نوشهر به آسانی می‌فهمیم که در حال حاضر با توجه به اینکه بندر آن در حوزه شهری قرار گرفته ماشین‌های سنگین زیادی باید به این منطقه وارد بشود؛ این در صورتی است که شهر بستر برای عبور چنین وسایل نقلیه‌ای را ندارد.
شرکت نکردن هیچ کدام از نمایندگان در نشست مشورتی
وی می‌گوید: ما با اصل منطقه آزاد شدن مشکلی نداریم، اما در مورد مازندران مشکلات زیادی متوجه آن است. با این وجود نمایندگان استان نامه‌ای با مضمون تاکید برای وصول این طرح را به صورت دست‌نویس آماده کردند که امضای، ولی فقیه پای آن بود و به آقای جهانگیری فرستادند. بار‌ها از نمایندگان خواستار ایراد دلایل قانع‌کننده شدیم که اتفاق نیفتاد. به همین منظور، جلسه بررسی این لایحه را با حضور اساتید استان مازندران برگزار و از نمایندگان دعوت کردیم تا در کنار هم به بررسی مسائل پیش روی آن بپردازیم؛ ولی هیچ کدام از نمایندگان در این نشست شرکت نکردند.
توجیه اشتباه استاندار و سایر موافقان
در این زمینه دکتر مهدی بشارت‌ده استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری بهشهر درباره منطقه آزاد تجاری و دلایل مخالفت‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ساری اظهار کرد: طرح منطقه آزاد تجاری آن طوری که باید باشد و آن‌گونه که برای مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت ارسال شده، مغایرت دارد به دلیل اینکه توجیه استاندار مازندران و سایر موافقان در ارتباط با ایجاد منطقه آزاد تجاری اشتباه است.
وی با اعلام اینکه برخی‌های از جمله مسؤولان سیاسی معتقد هستند که توسعه مازندران در گروه ایجاد منطقه آزاد تجاری است، گفت: بنده سوالم از موافقان و استاندار مازندران این است که آیا نقاطی که در کشور به عنوان منطقه آزاد تجاری معرفی شده به توسعه دست پیدا کرده است که شما به دنبال ایجاد منطقه آزاد تجاری در استان مازندران هستید؟
بنده سوالم از موافقان و استاندار مازندران این است که آیا نقاطی که در کشور به عنوان منطقه آزاد تجاری معرفی شده به توسعه دست پیدا کرده است که شما به دنبال ایجاد منطقه آزاد تجاری در استان مازندران هستید؟
استاد اقتصاد دانشگاه علم و فناوری بهشهر خاطر نشان کرد: در کشور هفت منطقه آزاد تجاری که وجود دارد تبدیل به درگاه واردات شده و میزان اشتغالی که روی کاغذ مطرح شده، توسعه اقتصادی و بحث سرمایه‌گذاری خارجی به هیچ وجه محقق نشده است، هیچ گونه راندمان مثبتی در منطقه آزاد تجاری وجود ندارد.
میانگین ایجاد منطقه آزاد در کشور ما بسیار بالاتر از نرم جهانی است
وی با اعلام اینکه میانگین ایجاد منطقه آزاد تجاری در کشور ما بسیار بالاتر از نرم جهانی است، افزود: اما در مقام مقایسه و عملکرد وضعت بسیار نامناسبی داریم.
بشارت‌ده در ارتباط با ایجاد سه لکه با عنوان منطقه آزاد تجاری در محدوده بنادر استان،گفت: اگر هدف دوستان توسعه صادرات باشد در بندر امیرآباد اگر تولیدی انجام و زمینه صادرات فراهم شود مالیاتی پرداخت نمی‌شود، پس چرا مدیران سیاسی دنبال منطقه آزاد هستند؟
وی با اعلام اینکه دلایل مخالفت‌ها را به صورت شفاف به مدیران اجرایی اعلام کردیم، اظهار کرد: هیچ گونه پیوست اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی درباره منطقه آزاد تجاری نداریم و مطالعه در این زمینه انجام نشده است، حداقل تولیدی که اکنون در منطقه انجام می‌شود، نیز کنار گذاشته می‌شود.
هیچ گونه پیوست اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی درباره منطقه آزاد تجاری نداریم و مطالعه در این زمینه انجام نشده است، حداقل تولیدی که اکنون در منطقه انجام می‌شود، نیز کنار گذاشته می‌شود.
این استاد اقتصاد در ادامه با اشاره به افزایش ناگهانی قیمت زمین و مسکن در بهشهر و منطقه امیرآباد پس از طرح موضوع منطقه آزاد تجاری گفت: قبل از اعلام این بحث شاهد رشد چند برابری زمین و مسکن هستیم، مسکن در بهشهر به متری ۱۸ میلیون تومان رسیده است در صورتی که پیش از طرح منطقه آزاد تجاری متری حدود سه تا چهار میلیون تومان بوده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ایجاد منطقه آزاد تجاری منجر به رشد اقتصادی و کمک به اقشار ضعیف جامعه می‌شود، ادامه داد: شاهد افزایش چشمگیر فاصله طبقاتی در استان مازندران می‌شویم، اتفاقی که در سایر نقاط کشور داری منطقه آزاد تجاری افتاده است شما یک بررسی اجمالی از وضعیت حاشیه‌نشینی در قشم،کیش و چابهار داشته باشید، موضوع به خوبی مشخص می‌شود.
بشارت‌ده درباره اینکه چرا با وجود آسیب‌های که در ارتباط با منطقه آزاد تجاری وجود دارد مجمع تشخیص مصلحت با ایجاد منطقه آزاد در تعدادی از نقاط کشور موافقت کرده است، گفت: مجمع تشخیص به شرط و شروطی با ایجاد منطقه آزاد در این نقاط کشور موافقت کرده است.
وی خاطر نشان کرد: موافقان ایجاد منطقه آزاد این شرایط را اعلام نکردند، مجمع شرط گذاشته که قوانین منطقه آزاد باید اصلاح شود و بنده نسبت به معرفی تعدادی دیگری از نقاط کشور با عنوان منطقه آزاد مخالف هستیم، این موضوع ضمن اینکه بار مالی در پی دارد و با بند ۱۱ اقتصاد مقاومتی مغایرت دارد.
تعریف درستی از منطقه آزاد تجاری در کشور وجود ندارد
بشارت‌ده با اشاره به معرفی شدن اینچه‌برون به عنوان منطقه آزاد تجاری افزود: در این منطقه هیچ‌گونه زیرساختی ایجاد نشده است، تعریف درستی از منطقه آزاد تجاری در کشور وجود ندارد، متولیان امر و موافقان به جای ایجاد زیرساخت احساس می‌کنند که اول باید نسبت به معرفی منطقه اقدام کنند و پس از آن به فکر ایجاد زیرساخت‌های می‌افتند در صورتی که نگاه سرمایه‌گذار خارجی این است که باید زیرساخت وجود داشته باشد تا نسبت به سرمایه‌گذاری اقدام کند.
این استاد دانشگاه درباره چالش‌های منطقه آزاد در بخش کشاورزی، گفت: اگر نگاه ما صادراتی باشد استانداردهای را در این زمینه نداریم، بسیاری از محصولات ما قابلیت صادراتی را ندارد.
دروازه ورود کالای قاچاق به کشور
مجید قربانی استاد اقتصاد دانشگاه پیام نور و رئیس دانشگاه پیام نور گناوه نیز درباره دریافت مجوز برای ایجاد منطقه آزاد تجاری در جنوب کشور، اظهار کرد: نمایندگان مجلس این منطقه نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند.
وی خاطر نشان کرد: طی همین روزها قیمت زمین در این مناطق افزایش چشمگیری داشته و در بلند مدت آسیب‌های جدی به معیشت مردم وارد می‌کند، به نظر می‌رسد معایب سوء مناطق جدید از فوایدی که در خوشبینانه‌ترین حالت برای منطقه آزاد تعریف می‌شود بیشتر باشد و در اقتصاد وقتی معایب از مزایا بیشتر باشد طبیعتا منطقی به نظر نمی‌رسد.
این استاد اقتصاد یادآور شد: افزایش قیمت زمین و مسکن از مهمترین آسیب‌های تصویب منطقه آزاد است، البته ممکن است زمینه تسهیل تجارت خارجی را فراهم کند اما خودش می‌تواند دروازه ورود کالای قاچاق به کشور شود و ممکن است نتوانیم مناطق آزاد را به خوبی مدیریت کنیم و اثرات سوء آن بیشتر متوجه کشور و حتی منطقه می‌شود.
به گزارش فارس، تجربه نشان داده است که هر اقدام و عملی بدون بررسی کارشناسی منجر به نتیجه معکوس شده و انتظار است که مدیران اجرایی موافق ایجاد منطقه آزاد تجاری ضمن بررسی آسیب‌های مناطق آزاد ایجاد شده در سایر نقاط کشور و شنیدن صدای منتقدان بر اساس نظرات کارشناسی در این زمینه پیگیری‌های بعدی را در دستور کار خویش قرار دهند.
دیدگاهتان را بنویسید