سطح خشکی تالاب میانکاله ۲۰ درصد افزایش یافته است

به گزارش خبرنگار مهر، روح الله اسماعیلی صبح دوشنبه در کارگروه ویژه احیای تالاب میانکاله و خلیج گرگان گفت: پناهگاه حیات وحش میانکاله از دو اکوسیستم آبی با وسعت ۴۴ هزار هکتار و اکوسیستم خشکی با وسعت ۲۴ هزار هکتار، ۲.۸ درصد مساحت کل استان مازندران را به خود اختصاص داده است. با وجود قرار داشتن در حوزه استحفاظی سیاسی دو استان مازندران و گلستان، به صورت یکپارچه تحت مدیریت محیط زیست استان مازندران قرار دارد.

اسماعیلی ادامه داد: آن منطقه در سال ۱۳۴۸ با تصویب شورایعالی شکاربانی و نظارت بر صید وقت، به عنوان منطقه حفاظت شده انتخاب و در سال ۱۳۵۳ به پناهگاه حیات وحش میانکاله ارتقا یافت. همچنین به جهت برخورداری از معیارهای کنوانسیون رامسر در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب‌های همجوار به عنوان یکی از سایت‌های مهم کنوانسیون رامسر ثبت و متعاقب آن در سال ۱۳۵۵ به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره به کمیته برنامه انسان و کره مسکون یونسکو (MAB) معرفی شد.

معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران افزود: متأسفانه در طی دهه اخیر تداوم خشکسالی، کاهش نزولات جوی و نوسانات سطح آب دریای خزر و از طرف دیگر مهار آب‌های سطحی در حوضه آبریز بالادست، موجبات گسترش خشکی آن تالاب از غرب به شرق را فراهم نموده، به طوری که بررسی آخرین تصاویر ماهواره‌ای نشان دهنده کاهش حدود ۳۰ درصد از سطح تالاب (۱۵ هزار هکتار) و خشکی آن است.

وی ادامه داد: نتایج بررسی داده‌های ماهواره‌ای حاکی از ان است که از وضعیت خشکی تالاب در زمستان سال جاری نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۷ هزار هکتار حدود ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

وی در ادامه گفت: البته بررسی آماری داده‌های مربوط به نزدیکترین ایستگاه‌های هواشناسی به تالاب میانکاله حاکی از کاهش بی سابقه نزولات جوی نسبت به سنوات گذشته می‌باشد، به طوری که میانگین بارش در سال جاری نسبت به میانگین بلند مدت ۲۰ ساله به میزان ۷۰ درصد و نسبت به میانگین سال گذشته حدود ۶۰ درصد کاهش دارد که این موضوع سبب کاهش دبی منابع آب‌های شیرین تأمین کننده نیاز زیست محیطی تالاب میانکاله شده (تقریباً تمامی انهار منتهی به تالاب غیر از رودخانه قره سو که دبی آن اندک می‌باشد، در حال حاضر خشک هستند) و پسروی دریای خزر و عدم تبادل آب دریا با تالاب در کنار افزایش تبخیر سطحی تالاب به دلیل افزایش دما موجبات وضعیت فعلی تالاب را رقم زده‌اند.

برداشت‌های بی رویه خشکی را تشدید کرد

روح اله اسماعیلی، عواملی همچون فعالیت‌های مخرب انسانی شامل برداشت بی‌رویه آب‌های زیر زمینی ناشی از چاه‌های غیر مجاز در منطقه، عدم رعایت حقابه زیست محیطی تالاب و به دام انداختن سیلاب و هرزآب‌های نابهنگام در واحدهای پرورش ماهی و احداث سد بر روی رودخانه‌های تأمین کننده حقابه تالاب‌ها را در تشدید خشکی تالاب مؤثر دانست.

معاون اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران تاکید کرد: همزمان با تشدید خشکی تالاب و پیش بینی تهدیدات ناشی از آن، ستاد ملی مدیریت و حفاظت تالاب‌های کشور با ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل و کارگروه ویژه احیا تالاب میانکاله و خلیج گرگان در ذیل ستاد یاد شده از سال ۱۳۹۶ شروع به کار نموده و برنامه‌های و پروژه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مربوط به دستگاه‌های اجرایی مربوطه ابلاغ شد و از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در سطوح ملی در دست پیگیری است.

اسماعیلی با اشاره به اقدامات و پیگیری‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران در یک سال اخیر، در راستای مصوبات کارگروه ویژه احیا تالاب میانکاله و خلیج گرگان افزود: پیگیری اجرای طرح تسهیل تبادل آب دریای خزر با تالاب در قالب لایروبی کانال آشوراده که از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در دست اجرا بوده که تاکنون حدود ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

وی گفت: لایروبی بیش از ۶۶ کیلومتر از انهار جنوبی منتهی به تالاب میانکاله، انجام طرح مطالعاتی پایش وضعیت کیفی تالاب و مطالعات نیاز آبی زیست محیطی تالاب میانکاله، انجام طرح مطالعاتی احیا ضلع غربی تالاب و امکان سنجی انتقال آب از رودخانه نکارود و دریا به آن، انجام طرح مطالعاتی مدیریت زیست بومی تالاب میانکاله و اجرای آن، تجدید ممیزی مراتع و ساماندهی دام در میانکاله (۲۸ سامانه عرفی و ۹۱ دامداری) پس از ۴۰ سال، احداث پایگاه متمرکز اطفای حریق و تجهیز آن به امکانات و ماشین آلات مورد نیاز و تشکیل کارگروه استانی حفاظت و احیا تالاب میانکاله و برگزاری جلسات متعدد با کلیه دستگاه‌های اجرایی ذیربط به منظور تحقق اهداف ستاد ملی احیا تالاب‌های کشور از مهمترین اقدامات این اداره کل در یکسال گذشته است.