پیش بینی محتاطانه سازمان جهانی گردشگری از بازار توریسم ۲۰۲۱

پس از افت بی‌سابقه ۷۳ درصدی گردشگری بین‌المللی که در سال ۲۰۲۰ متاثر از همه‌گیری کرونا ثبت شد، تقاضا برای سفرهای بین‌المللی در ابتدای سال ۲۰۲۱ بسیار ضعیف باقی ماند. تاثیرات ویرانگر همه‌گیری کووید-۱۹ در بازار گردشگری جهان در سال ۲۰۲۱ نیز ادامه داشته و در ماه ژانویه رکود سهمگینی را پشت سر گذاشته است که در مقایسه با ژانویه ۲۰۲۰ نزدیک به ۹۰ درصد کاهش داشته است. این امر چشم‌اندازی محتاطانه برای بازار گردشگری ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد. به‌همین منظور سازمان جهانی گردشگری خواستار هماهنگی بیشتر جامعه جهانی برای پروتکل‌های سفر بین کشورها جهت اطمینان از شروع مجدد سفرهای ایمن و جلوگیری از ضررهای عظیم یک سال دیگر بر این صنعت است. پس از یک پایان سخت برای بخش توریسم در سال ۲۰۲۰، در اوایل سال جدید گردشگران جهانی در واکنش به اوج‌گیری مجدد ویروس کرونای جدید محدودیت‌های سفر را تشدید کردند و بازار گردشگری جهان بار دیگر به عقب رانده شد. براساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال ۲۰۲۰ گردشگری جهان در تمامی ماه‌های سال شاهد افت شدیدی بوده است که این امر ناشی از ایجاد موانع گسترده همچون آزمایش‌های اجباری، قرنطینه و در برخی موارد بسته شدن کامل مرزها برای از سرگیری سفرهای بین‌المللی بوده که تاکنون ادامه داشته است. علاوه بر این، سرعت توزیع واکسیناسیون کندتر از حد انتظار است که این امر منجر به تاخیر بیشتر در شروع گردشگری بین‌المللی می‌شود.

اثرات منفی ناشی از بحران کرونا، ضربه سختی را بر بازار گردشگری تمامی مناطق جهان وارد کرده است و معیشت و اقتصاد میلیون‌ها نفر به اقدامات سریع در جهت بهبود این صنعت وابسته است. منطقه آسیا و اقیانوسیه با بالاترین سطح محدودیت سفرها، بیشترین میزان کاهش ورود گردشگران خارجی در ژانویه ۲۰۲۱ را تجربه کرده است. این منطقه در نخستین ماه سال جدید، کاهش ۹۶ درصدی را به ثبت رسانده است. اروپا و آفریقا هر دو شاهد کاهش ۸۵ درصدی در ورود گردشگران بین‌المللی بوده‌اند، درحالی‌که خاورمیانه افت ۸۴ درصدی را ثبت کرده است. منطقه کل قاره‌ آمریکا در مقایسه با دیگر مناطق شرایط بهتری را تجربه کرده و ورودی‌های بین‌المللی در ماه ژانویه حدود ۷۷ درصد کاهش یافت که در مقایسه با سه ماه آخر سال ۲۰۲۰ نتایج نسبتا بهتری را به ثبت رسانده است. باتوجه به آمارهای ارائه شده سفر به کشورهایی که بیشترین جمعیت واکسینه شده را داشتند،دوباره آغاز شده و واکسیناسیون اولین پالس توریسم را در جهت شروع فعالیت بازار گردشگری بین‌المللی نشان داده است. باتوجه به اینکه تاکنون آمریکا دارای بیشترین جمعیت واکسینه شده بوده این امر منجر به کاهش رکود بازار گردشگری بین‌المللی در این منطقه شده است که این امر رابطه مستقیم واکسینه شدن و بازیابی گردشگری را نشان می‌دهد. در همین رابطه در ژانویه سال ۲۰۲۰ بازار گردشگری جهان تنها کاهش یک درصدی را تجربه کرده است که این روند کاهشی تنها در کاهش ناگهانی سفرها به منطقه آسیا و اقیانوسیه است که پس از شیوع کرونا در چین سفرها به این منطقه با کاهش ۹ درصدی مواجه شد. درحالی‌که دیگر مناطق جهان با افزایش گردشگران ورودی همراه بوده‌اند و خاورمیانه و اروپا به ترتیب رشد ۶ درصد و ۵ درصدی را تجربه کرده بودند.

باتوجه به اینکه در ۳۲ درصد از کل مقصدهای جهانی در ابتدای فوریه مرزها به‌طور کامل به روی گردشگران بین‌المللی بسته شده است سازمان جهانی سه ماهه چالش‌برانگیزی را برای گردشگری جهان پیش‌بینی می‌کند. براساس روند فعلی باتوجه به شرایط موجود ناشی از بحران کرونا، برآورد سازمان جهانی گردشگری برای سه ماه نخست سال ۲۰۲۱ برای ورود گردشگران بین‌المللی در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ کاهش ۸۵ درصدی است که این امر از دست دادن ۲۶۰ میلیون گردشگر در مقایسه با سطح پیش از همه‌گیری را نشان می‌دهد. این در حالی است که در سه ماه نخست سال ۲۰۲۰ بازار گردشگری با رکود ۲۲ درصدی مواجه شده بود و سازمان جهانی گردشگری در ابتدا برآورد خود برای سال ۲۰۲۰ را کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی ارزیابی کرده بود اما با رکود سهمگین نزدیک به ۱۰۰ درصدی در ماه آوریل سناریوی خود را بین ۵۷ تا ۷۵ درصد قرار داد که در نهایت باتوجه به بحران شدید کرونا، سناریوی سوم (بدترین سناریوی ممکن) تحقق یافت و بازار گردشگری جهان با کاهش ۷۳ درصدی مواجه شد که این امر ضربه سهمگینی را بر اقتصاد و مشاغل این عرصه وارد کرد. اگرچه برآوردها حاکی از بازگشت گردشگری جهان به سطح پیش از شیوع کرونا در سال ۲۰۲۴ است اما با توجه به عدم قطعیت در بهبودی کامل کرونا در واکسن‌های تولید شده، آینده بازار گردشگری تنها برحسب حدس و گمان تخمین زده می‌شود و نمی‌توان زمان دقیق و قطعی برای بازگشت سفرهای بین‌المللی درنظر گرفت.

با این حال، با نگاهی رو به جلو، سازمان جهانی گردشگری در چشم‌انداز خود از سال ۲۰۲۱ دو سناریو را ترسیم کرده است که بازگشت احتمالی سفرهای بین‌المللی را در نیمه دوم سال درنظر می‌گیرد. این بازگشت براساس عواملی از جمله کاهش عمده محدودیت‌های سفر به‌ویژه اروپا و آمریکا، موفقیت در برنامه واکسیناسیون عمومی، بهبود اعتمادسازی در بین مسافران یا اجرای پروتکل‌هایی هماهنگ مانند گواهینامه سبز دیجیتال– پاسپورت آنتی کرونا- برنامه‌ریزی شده در کمیسیون اروپا صورت می‌گیرد. سناریوی اول بازگشت سفرهای بین‌المللی را از جولای برآورد می‌کند که منجر به افزایش ۶۶ درصدی ورود بین‌المللی در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با پایین‌ترین سطح تاریخی سال ۲۰۲۰ می‌شود اما با این حال میزان ورود گردشگران خارجی ۵۵ درصد کمتر از سطح ثبت‌شده در سال ۲۰۱۹ است. سناریوی دوم بازگشت احتمالی سفرها را از ماه سپتامبر درنظر گرفته است که افزایش ۲۲ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۰ خواهد داشت که ۶۷ درصد کمتر از سطح ۲۰۱۹ است.